O godz. 11.00 w kościele św. Kazimierza odprawiona została Msza św. przez o. Jacka Cydzika, opiekuna duchowego Rodziny Radia Maryja, w asyście o. Jacka Nosowicza, proboszcza parafii. Była to Niedziela Palmowa. W liturgii udział wzięły poczty sztandarowe, weterani, harcerze, przedstawiciele rządów i organizacji polonijnych, Rycerze Kolumba, zespół „Biały Orzeł” z barwnymi palmami i znakomity chór. Homilia o. Jacka Cydzika, poświęcona niemal w całości zbrodni katyńskiej, w powiązaniu ze zbrodnią dokonaną na Chrystusie, wywołała ogromne wrażenie na zgromadzonych. O. J. Cydzik podziękował Okręgowi Toronto KPK za uroczystość, a my dziękujemy Ojcu za dobitną homilię i za prawdę o kłamstwie katyńskim.

Pochód prowadzony przez komendanta Pl. 114 SWAP, Krzysztofa Tomczaka, przeszedł ulicą Roncesvalles w kierunku pomnika Katyńskiego, gdzie zgromadziła się ogromna liczba uczestników. Po raz pierwszy w uroczystości wzięła udział premier Ontario Kathleen Wynne, a wraz z nią posłowie Yvan Baker i Peter Milczyn. Rząd federalny reprezentowali posłowie Arif Virani, Borys Wrzesnewskyj i James Maloney.

Uroczystość poprowadził Bartłomiej Habrowski, wiceprezes KPK OT. Hymny narodowe i modlitwa, odmówiona przez o. Jacka Nosowicza, poprzedziły dalszy ciąg programu.

Na początku złożono kwiaty i wieńce przy tablicy smoleńskiej. Wieńce przed pomnikiem Katyńskim składali: Rodzina Katyńska, rząd ontaryjski, rząd federalny, Konsul Generalny RP, Partia Nowych Demokratów Ontario, Zarząd Główny KPK, Stowarzyszenie Kombatantów Polskich Koło 20, Związek Narodowy Polski w Kanadzie ZG, Związek Polaków w Kanadzie, Stowarzyszenie Inżynierów Polskich w Kanadzie, ZNPwK Gm. 1, Związek Harcerstwa Polskiego pgk, Fundusz Dziedzictwa Polek w Kanadzie, Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce Pl. 114, Organizacja Weteranów 2 Korpusu 8 Armii, Towarzystwo Warszawskie, Klub Seniora przy ZNPwK Gm. 1, Koło Pań „Nadzieja”, Toronto Warsaw Friendship Committee, Royal Canadian Air Force Association Skrzydło „Warszawa” #430, KPK Okręg Mississauga, KPK Okręg Toronto, Stowarzyszenie Józefa Piłsudskiego „Orzeł Strzelecki” w Kanadzie.

Apel poległych z nazwiskami oficerów, zgłoszonych przez bliskie osoby z Toronto i okolic, czytali harcerze Justyna Terka ze szczepu „Rzeka” i Michał Chachura ze szczepu „Bałtyk”. Wartę przy pomniku pełniły harcerki ze szczepu „Szarotki”, Julianna Wiorek i Zofia Stec.

Po apelu poległych, długoletni członek orkiestry „Polonia Brass Band”, Andrzej Penkul, odegrał na trąbce „Last Post”, a następnie, po raz pierwszy na tej uroczystości, „Boże coś Polskę”, pociągając wszystkich do śpiewu.

W przemówieniach, które nastąpiły, domagano się, aby Rosja przyjęła pełną odpowiedzialność za zbrodnię katyńską. Poseł Peter Milczyn zapewnił, że naród polski nie jest sam i odczytał list od Kathleen Wynne, która musiała wcześniej wyjść. Poseł Arif Virani odczytał swój list oraz list od premiera Kanady Justina Trudeau.

Konsul generalny RP Grzegorz Morawski złożył wyrazy szacunku dla Polonii kanadyjskiej za postawienie pomnika Katyńskiego w Toronto i przychodzenie pod ten pomnik od ponad 36 lat. Posłanka NDP Ontario Cheri DiNovo dziękowała za pamięć o pomordowanych.

Przewodniczący Rady Polonii Świata, Jan Cytowski odczytał list ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza, zatytułowany „Do wszystkich Polaków w Kanadzie” i przysłany na adres Małgorzaty Karbowskiej, prezes organizacji Polonia dla Prawa i Sprawiedliwości w Kanadzie. W liście tym Antoni Macierewicz mówi m.in. o trwającej walce nad ustaleniem nowych faktów dla odkrycia prawdy o odpowiedzialności za śmierć ofiar katastrofy smoleńskiej. Przez długi czas, do wyjaśnienia przyczyn katastrofy dążył, powołany przez niego, Zespół Parlamentarny. Dziś prace te realizuje, jako organ państwa polskiego, Podkomisja ds. ponownego zbadania przyczyn i przebiegu katastrofy smoleńskiej.

Prezes KPK Władysław Lizoń poinformował o planowanej petycji do rządu federalnego Kanady, aby uznał zbrodnię katyńską za akt przeciwko ludzkości. Podziękował Okręgowi Toronto KPK za uroczystość.

(fot. Łucja Stec)