Był arystokratą we właściwym znaczeniu tego słowa. Historia jego rodu sięga daleko w XV w.; skoligacony z książęcymi dynastiami Polski, urodzony w jednej z najbogatszych rodzin II Rzeczpospolitej, żył w czasach wielkiego tumultu i zamieszania, rewolucji i rabunków. Na początku II wojny światowej jego zakorzeniona w Wielkopolsce od wieków rodzina została przez hitlerowców za polskość wypędzona z pałacu w Uzarzewie, pozbawiona majątków i skazana na tułaczkę. Koniec wojny tej sytuacji nie tylko nie odmienił, ale jeszcze pogorszył.
Żychlińscy byli typową szlachtą wielkopolską - wykształceni w najlepszych niemieckich szkołach, zaradni i gospodarni, gospodarczo wygrywali z niemieckimi sąsiadami. Byli przykładem tego, co w Polakach może być najlepszego - niemieckiej organizacji, wykształcenia oraz polskiej fantazji i rozmachu.
Piotr Gerhart Żychliński-Mielżyński urodził się w świecie przywilejów i dostatku, ale w dorosłe życie wchodził w biedzie. Mimo to pokazał, że arystokracja nie sprowadza się do majątków i tytułów.
Arystokracja to stan ducha, to dziedzictwo wartości. Udowodnił, że jest w stanie poradzić sobie w każdej sytuacji, kiedy w pierwszych miesiącach po przyjeździe do Kanady pracował jako robotnik rolny w Manitobie, a następnie jako domokrążca sprzedawał Encyklopedię Britannica, czy później pracując w domu handlowym Eatona. Zdołał w Kanadzie zbudować swoją karierę. Ostatecznie stanął na czele potężnego przedsiębiorstwa, by później założyć własne.
Spełnił marzenie dzieciństwa - aby być pionierem, podobnym do tych z książek, jakie czytał w młodości. To on, Polak z Wielkopolski, pokazał, że ontaryjski region Niagara doskonale nadaje się do wytwarzania wysokogatunkowych win; on rozpoczął ich produkcję, sprowadzając z Niemiec specjalistów. Mając doświadczenie powojennej Kanady, kraju taniej whisky, piwa i burd w tancbudach w weekendy, zawsze podkreślał znaczenie kultury picia alkoholu.
Przez wiele lat miałem honor i przyjemność spotkań i rozmów z Piotrem Żychlińskim-Mielżyńskim. Lubił opowiadać o przeszłości, bo chciał przekazywać doświadczenie niezwykłego i bogatego życia. Na różne sposoby pomagał wielu ludziom. W firmie Peter Mielzynski Agencies znalazło pracę liczne grono Polaków.
Był człowiekiem rodzinnym, z dumą opowiadającym o synach, śledzącym z wielką radością osiągnięcia wnuczek i wnuka. Z jego słów wyłaniał się obraz polskiej atlantydy - świata, który zatonął pod hitlerowską, a następnie bolszewicką nawałą; świata wielkiej Polski, kraju, który - gdyby nie tragiczne wypadki historii - w oparciu o takich ludzi jak Piotr Mielżyński mógł się odbudować ku nowej chwale.
Pan Bóg zdecydował inaczej i Piotr Mielżyński budował na innym kontynencie, ale budował zawsze “po polsku”, z polską kulturą i sercem. Pokazał, że po to by odnieść sukces, nie potrzebuje przywilejów i odziedziczonego majątku; wystarcza mu wyniesiony z domu szacunek do każdego uczciwego człowieka, ciężka praca i przywiązanie do wartości, jakie daje rodzina.
Kresowa anegdota opowiada, jak to kiedyś podczas ucieczki przed bolszewikami służba chciała nieść przez bagna stareńką księżną Radziwiłłową, ta odmówiła, mówiąc, “przecież mnie dobrze wychowano”. Dobre wychowanie to umiejętność znalezienia się w każdej sytuacji. Piotr Żychliński-Mielżyński pokazał to swym przykładem. W swym długim życiu stanął na drodze bardzo wielu ludzi, oświetlając ją swoim sercem.
Panie przyjmij go do swego Królestwa.
Andrzej Kumor
Dalsza część artykułu dostępna po wykupieniu subskrypcji. Kup tutaj!
